پایان نامه رشته کشاورزی :تأثیر مدیریت بهینه سیستم‌های کودی شیمیایی و بیولوژیک

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد ارسنجان

دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.Sc.)

گرایش: زراعت

عنوان:

تأثیر مدیریت بهینه سیستم‌های کودی شیمیایی و بیولوژیک

بر عملکرد و اجزای عملکرد دو گونه لوبیا

استاد راهنما:

دکتر سید ماشاءاله حسینی

تکه هایی از متن به عنوان نمونه : (ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

به منظور بررسی تأثیر مدیریت بهینه سیستم‌های کودی شیمیایی و بیولوژیک بر عملکرد و اجزای عملکرد دو گونه لوبیا، آزمایشی در سال زراعی ۹۳-۱۳۹۲ به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در ۳ تکرار در شهرستان اقلید انجام گرفت. عوامل مورد مطالعه شامل مقادیر و ترکیبات مختلف کودی شامل عدم مصرف کود (شاهد) (F1)، مصرف ۶۰ کیلوگرم کود نیتروژنه از منبع اوره (F2)، مصرف ۳۰ کیلوگرم کود نیتروژنه از منبع اوره+ ۳ لیتر در هکتار کود بیولوژیک نیتروکسین (F3) و مصرف ۳۰ کیلوگرم کود نیتروژنه از منبع اوره+ ۲۵ تن در هکتار کود دامی گوسفندی (F4) و دو گونه‌ لوبیا شامل لوبیا قرمز (S1) و چیتی (S2) بود. در این آزمایش صفاتی از قبیل ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه‌گیری شد. مقایسه اثرات ساده تیمارهای کودی نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک متعلق به تیمار کاربرد ۳۰ کیلوگرم کود اوره به همراه مصرف ۲۵ تن کود دامی و در بین گونه‌های لوبیا بیشترین ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک متعلق به لوبیا قرمز بود. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صد دانه، عملکرد دانه و بیولوژیک متعلق به تیمار کاربرد ۳۰ کیلوگرم کوده اوره به همراه مصرف ۲۵ تن کود دامی و برای لوبیا قرمز و کمترین آنها متعلق به تیمار عدم مصرف کود و برای لوبیا چیتی بود. به طور کلی نتایج نشان داد که در راستای نیل به اهداف کشاورزی پایدار، کاهش مصرف نیتروژن شیمیای به نصف و جایگزین کردن آن با مصرف کود دامی نه تنها اثر کود شیمیایی بر رشد و عملکرد لوبیا را جبران کرد بلکه موجب افزایش معنی‌دار آنها نیز شد.

کلمات کلیدی: لوبیا، بهبود رشد، عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن، محیط زیست سالم، کود دامی

۱-۱- اهمیت کاربرد کودهای بیولوژیک در کشاورزی

در سال­های اخیر در پی بحران آلودگی‌های زیست محیطی، به ویژه ‌آلودگی منابع خاک و آب ‌که زنجیره‌وار به منابع غذایی روزمره انسان‌ها راه یافته و سلامت جوامع انسانی را مورد تهدید قرار داده‌اند، تلاش‌های گسترده‌ای به منظور یافتن راهکارهای مناسب برای بهبود کیفیت خاک و محصولات کشاورزی یا حذف آلاینده­ها با روش‌های زیست پالایی و حفظ پایداری اکوسیستم­های صنعتی آغاز شده است (اسدی رحمانی و فلاح نصرت آبادی، ۱۳۸۰). هر گونه سوء مدیریت که با آسیبی حتی مختصر به اکوسیستم خاک همراه باشد، بیشترین و سریع‌ترین تأثیر را بر جامعه زنده خاک و سرعت و شدت فعالیت‌های حیاتی آن بر جای می‌گذارد. به همین دلیل است که استفاده از کودهای بیولوژیک از مؤثرترین شیوه ­های مدیریتی برای حفظ کیفیت خاک در سطح مطلوب محسوب می­شود. استفاده از انواع کودهای بیولوژیک، بخصوص در کشت‌های فشرده و خاک­های فقیر، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای حفظ ارزش ‌کیفی خاک است. در حالی که مصرف غیراصولی و بلند مدت ‌کودهای شیمیایی نتیجه­ای جز تخریب تدریجی ‌کیفیت خاک، کاهش ارزش کیفی محصول، بهم زدن تعادل طبیعی اکوسیستم، در پی نخواهد داشت (اسدی رحمانی و فلاح نصرت آبادی، ۱۳۸۰). گرچه مصرف کودهای شیمیایی برای رفع کامل کمبود برخی از عناصر ضرورت دارد، ولی به هر صورت بهتر است که در حد مکمل کودهای بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد (اسدی رحمانی و فلاح نصرت آبادی، ۱۳۸۰). کودهای بیولوژیک[۱] یا انواع مایه تلقیح[۲] شامل موجودات زنده و بالاخص ریز جانداران خاکزئی هستند که به نحوی در افزایش قابلیت استفاده گیاه از عناصر غذایی، بهبود خواص فیزیکی و شیمیایی خاک و بطور کلی افزایش عملکرد گیاه نقش دارند. اولین مایه تلقیح، تحت نام تجارتی نیتراژین[۳] به بازار عرضه شد. پس از آن در سال ۱۹۰۵ تولید کودهای بیولوژیک در کانادا و در سال ۱۹۱۴ در استرالیا و سوئد شروع شد واکنون تعداد زیادی از کشورهای توسعه یافته و در حال‌توسعه اقدام به تولید کودهای بیولوژیک می نمایند. هندوستان و برزیل از نمونه های بارز کشورهای موفق در زمینه تحقیق، تولید و مصرف کودهای بیولوژیک می باشند. تولید کودهای بیولوژیک با انگیزه‌های متفاوتی صورت می‌گیرد. آنچه امروزه کشورهای توسعه یافته را به تولید این گونه کودها ترغیب می کند، توجه جدی آنها به عوارض زیست محیطی ناشی از مصرف بی‌رویه و نامتعادل کودهای شیمیایی است. اما انگیزه اصلی تولید کودهای بیولوژیک در کشورهای در حال توسعه، قیمت زیاد و رو به افزایش کودهای شیمیایی در بازار جهانی است. این موضوع در کشورهایی که کودهای شیمیایی یارانه نداشته و از طرفی بخش عمده ای از کشاورزان را نیز زارعین خرده مالک تشکیل می‌دهند، نمود بهتری داشته است ( جعفری، ۱۳۸۸). در ایران سالانه ۸۵ هزار تن کود شیمیایی نیتروژن در خاک‌های زراعی مصرف می‌شود که بخش قابل ملاحظه‌ای از آن را می‌توان با تولید کودهای بیولوژیک ریزوبیومی کاهش داد (جعفری، ۱۳۸۸). استفاده از کودهای بیولوژیک علاوه بر صرفه جوئی ارزی (کاهش مصرف کودهای نیتروژن)، کاهش غلظت نیترات در محصولات کشاورزی و آب‌های زیر زمینی، حفاظت از محیط زیست و اشتغال زایی را نیز به دنبال خواهد داشت (جعفری، ۱۳۸۸). بطور معمول، ارگانیسم‌های مورد استفاده برای تولید کودهای بیولوژیک، از خاک منشأ می گیرند و در اغلب خاک ها حضور دارند. با این حال در بسیاری از موارد، کمیت و کیفیت آنها در حد مطلوب نیست و به همین دلیل استفاده از مایه تلقیح درآنها، ضرورت پیدا می‌کند. کشاورزی پایدار یک سیستم تولیدی است که در آن کاربرد بهینه کودهای زیستی، بقایای گیاهی، کودهای دامی، بقولات و کودهای سبز در جهت پایداری تولید توصیه می شود. یکی از عناصر غذایی مهم برای رشد گیاهان نیتروژن است. تأمین نیتروژن ازطریق مصرف زیاد کودهای شیمیایی یکی از دلایل اصلی آلودگی چرخه آب در طبیعت می باشد و علاوه بر این تولید آنها پرهزینه می باشد در حالی که جایگزینی آنها با کودهای آلی نقش مهمی را بازی می کند. بهبود کیفیت خاک می تواند براساس بهبود شاخص های کمی و کیفی جامعه زیستی آن ارزیابی شود. به همین دلیل استفاده از کودهای بیولوژیک از مؤثرترین شیوه های مدیریتی برای حفظ کیفیت خاک در سطح مطلوب محسوب می گردد. در دو دهه گذشته طیف وسیعی از باکتری‌های خاک در ریزوسفر شناخته شده اند، که می توانند رشد بسیاری از گونه های گیاهی مهم از نظر زراعی را بهبود بخشد. کود بیولوژیک نیتروکسین حاوی دو باکتری آزوسپیریلوم و ازتوباکتر می باشد. در یک دهه گذشته، کودهای زیستی به طور فشرده بعنوان نهاده های بوم سازگار به کار برده می شوند که سبب کاهش استفاده از کودهای شیمیایی، بهبود وضعیت حاصلخیزی خاک برای افزایش تولیدات گیاه که با فعالیت بیولوژیک آنها در ریزوسفر همراه است، می شود (محمدیان روشن و همکاران، ۱۳۸۹). حبوبات با داشتن ۱۷ تا ۳۵ درصد پروتئین می‌توانند نقش عمده‌ای در رژیم غذایی انسان‌ها داشته باشند. حبوبات بعد از غلات از مهم‌ترین محصولات غذایی به شمار می‌روند که مستقیماً در جیره غذایی مردم کشورهای آسیایی و آفریقایی قرار داشته و در کنار غذاهای مردم سایر کشورها نیز حضور دارند (صیادی و همکاران، ۱۳۸۹).

تعداد صفحه :۷۴

قیمت : 14700 تومان

—-

پشتیبانی سایت :        *       [email protected]

[add_to_cart id=144838]

—-

پشتیبانی سایت :       

*