(در فایل دانلودی نام نویسنده و استاد راهنما موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
این پژوهش به بررسی پیامدهای محافظهکاری بر کیفیت اطلاعات حسابداری تعهدی و بازار سرمایه میپردازد. محافظهکاری به واسطه تاثیری که بر تاییدپذیری دارد، خطا در اندازهگیری را به حداقل میرساند و متقابلا قابلیت اتکای نتایج اطلاعات را افزایش داده و از این رو، باعث افزایش پایداری اقلام تعهدی میگردد. با این حال، تاثیر محافظهکاری بر پایداری اقلام تعهدی در تمام شرکتها یکسان نیست، زیرا شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا احتمالا درصد بیشتری از سودهای تحقق نیافته را در اقلام تعهدی خود در مقایسه با شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین دارند و در نتیجه، محافظهکاری اقلام تعهدی را در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا نسبت به شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین، پایدارتر و به تبع نابهنجاری اقلام تعهدی را کمتر می کند و این موضوع دلالت بر سودمندی محافظهکاری دارد. برای انجام این پژوهش دادههای ۸۱ شرکت در طی سالهای ۸۹-۸۵ با بهره گرفتن از تحلیل ضرایب همبستگی و رگرسیون (سری زمانی-مقطعی) تجمعی و در سطح شرکت، بررسی شده و نتایج نشان میدهد که ارتباط بین متغیر ترکیبی (حاصلضرب اندازه محافظهکاری، اقلام تعهدی عملیاتی و متغیر دامی شرکتهایی با بالاترین اقلام تعهدی) و متغیر وابسته سود سال بعد و بازده سال بعد ناشی از اقلام تعهدی مثبت و معنیدار است. بنابراین، نتیجه پژوهش نشان میدهد که محافظهکاری پایداری اقلام تعهدی را در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا بیشتر از شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین افزایش داده و نابهنجاری اقلام تعهدی را نیز در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا بیشتر از شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین کاهش میدهد.
واژههای کلیدی: محافظهکاری، بازده غیرعادی، نابهنجاری اقلام تعهدی، پایداری اقلام تعهدی و ناکارایی بازار
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات پژوهش………………………. ۱
۱-۱- مقدمه و بیان موضوع……………………. ۲
۱-۲- اهمیت و ضرورت انجام پژوهش……………… ۷
۱-۳- نتایج مورد انتظار و اهداف اساسی پژوهش…… ۸
۱-۴- فرضیه های پژوهش……………………….. ۸
۱-۵- روش پژوهش……………………………. ۱۰
۱-۵-۱- روش گردآوری داده ها………………… ۱۰
۱-۵-۲- روشهای آماری مورد استفاده………….. ۱۰
۱-۵-۳- جامعه آماری………………………. ۱۰
۱-۵-۴- نمونه آماری………………………. ۱۱
۱-۶- مدلهای پژوهش…………………………. ۱۱
۱-۶-۱- مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اول پژوهش: بررسی ارتباط بین محافظهکاری و پایداری اقلام تعهدی……….. ۱۱
۱-۶-۲- مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه دوم پژوهش: بررسی ارتباط بین محافظهکاری و نابهنجاری اقلام تعهدی……… ۱۳
۱-۷- تعریف واژهگان کلیدی…………………… ۱۴
۱-۸- خلاصه فصل…………………………….. ۱۴
فصل دوم: مروری بر ادبیات پژوهش……………… ۱۵
۲-۱- مقدمه……………………………….. ۱۶
۲-۲- ادبیات نظری محافظهکاری………………… ۱۶
۲-۲-۱- تاریخچه محافظهکاری………………… ۱۷
۲-۲-۲- علل وجودی محافظهکاری در حسابداری……. ۱۷
۲-۲-۳- تعریف محافظهکاری و مفهوم آن………… ۱۹
۲-۲-۴- دلایل محافظهکاری…………………… ۲۴
۲-۲-۵- تبیینهای محافظه کاری………………. ۲۶
۲-۲-۵-۱- تبیین قراردادی برای محافظه کاری…. ۲۷
۲-۲-۵-۱-۱- قراردادهای استقراض………….. ۳۰
۲-۲-۵-۱-۲- قراردادهای مزایای جبران خدمات… ۳۲
۲-۲-۵-۲- تبیین دعوای حقوقی……………… ۳۳
۲-۲-۵-۳- تبیین مالیات بردرآمد…………… ۳۳
۲-۲-۵-۴- تبیین قانونی………………….. ۳۴
۲-۲-۶- محافظهکاری مشروط و نامشروط…………. ۳۴
۲-۲-۷- محافظهکاری و عنوان جانبداری………… ۳۶
۲-۲-۸- جایگاه محافظهکاری در مفاهیم نظری حسابداری ۳۷
۲-۲-۹- استانداردهای حسابداری ایران و محافظهکاری ۳۸
۲-۲-۱۰- انتقادات از محافظهکاری……………. ۳۹
۲-۲-۱۱- دفاع از محافظهکاری……………….. ۴۲
۲-۳- ادبیات نظری نابهنجاری اقلام تعهدی……….. ۴۳
۲-۳-۱- اقلام تعهدی……………………….. ۴۳
۲-۳-۲- نابهنجاری اقلام تعهدی………………. ۴۵
۲-۳-۳- نابهجاری اقلام تعهدی مبتنی بر ریسک…… ۴۶
۲-۳-۴- نابهنجاری اقلام تعهدی مبتنی بر قیمتگذاری نادرست ۴۷
۲-۳-۴-۱- استدلال پایداری………………… ۴۷
۲-۳-۴-۲- استدلال رشد……………………. ۴۸
۲-۳-۴-۳- استدلال تئوری نمایندگی………….. ۴۹
۲-۴- اندازهگیری محافظهکاری…………………. ۵۰
۲-۴-۱- معیار عدم تقارن زمانی سود………….. ۵۲
۲-۴-۲- معیار عدم تقارن اقلام تعهدی به جریان وجه نقد ۵۳
۲-۴-۳- معیار اقلام تعهدی منفی……………… ۵۴
۲-۵- پیشینه پژوهش…………………………. ۵۵
۲-۵-۱- پیشینه خارجی……………………… ۵۵
۲-۵-۲- پیشینه داخلی……………………… ۶۰
فصل سوم: روش شناسی پژوهش……………………. ۶۳
۳-۱- مقدمه……………………………….. ۶۴
۳-۲- روش های گردآوری اطلاعات…………………. ۶۵
۳-۳- جامعه آماری………………………….. ۶۵
۳-۴- نمونه آماری………………………….. ۶۵
۳-۵- فرضیههای پژوهش……………………….. ۶۶
۳-۵-۱- محافظهکاری و پایداری اقلام تعهدی…….. ۶۷
۳-۵-۲- محافظهکاری و نابهنجاری اقلام تعهدی…… ۶۸
۳-۶- سنجش متغیرهای پژوهش…………………… ۶۹
۳-۶-۱- محاسبه اقلام تعهدی…………………. ۶۹
۳-۶-۲- محاسبه محافظهکاری…………………. ۷۰
۳-۶-۳- مدل مورد استفاده برای آزمون فرضیه اول.. ۷۱
۳-۶-۴- محافظهکاری و نابهنجاری اقلام تعهدی…… ۷۲
۳-۷- تجزیه و تحلیل آماری…………………… ۷۶
۳-۸- تعاریف عملیاتی متغیرهای پژوهش………….. ۷۶
۳-۸- خلاصه فصل…………………………….. ۷۷
فصل چهارم: تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها………. ۷۸
۴-۱- مقدمه……………………………….. ۷۹
۴-۲- تأثیر محافظهکاری بر پایداری اقلام تعهدی….. ۷۹
۴-۲-۱- آمار توصیفی………………………. ۷۹
۴-۲-۱-۱- آمار توصیفی در سطح کل سال-شرکت….. ۷۹
۴-۲-۱-۲- آمار توصیفی برای شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا و پایین ۸۰
۴-۲-۲- همبستگی بین متغیرهای پژوهش ………… ۸۱
۴-۲-۲-۱- همبستگی بین متغیرها در سطح کل سال-شرکت ۸۲
۴-۲-۲-۲- همبستگی بین متغیرها برای شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا و پایین……………………………………. ۸۳
۴-۲-۳-آمار استنباطی……………………… ۸۴
۴-۲-۳-۱- پایداری اقلام تعهدی و جریان نقد در پیش بینی سود سال بعد………………………………………… ۸۴
۴-۲-۳-۲- تأثیر محافظهکاری بر پایداری اقلام تعهدی ۸۴
۴-۳- محافظهکاری و نابهنجاری اقلام تعهدی ……… ۸۷
۴-۳-۱- آمار توصیفی………………………. ۸۷
۴-۳-۱-۱- آمار توصیفی در سطح کل سال- شرکت…. ۸۷
۴-۳-۱-۲- آمار توصیفی برای شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا و پایین ۸۸
۴-۳-۲- همبستگی بین متغیرهای پژوهش ………… ۸۹
۴-۳-۲-۱- همبستگی بین متغیرهای پژوهش برای کل داده ها ۸۹
۴-۳-۲-۱- همبستگی بین متغیرهای پژوهش فرضیه دوم برای شرکتهایی با اقلام تعهدی
بالا و پایین………………………….. ۹۲
۴-۳-۳-آمار استنباطی……………………… ۹۴
۴-۳-۳-۱- آمار استنباطی بدون حضور محافظهکاری. ۹۴
۴-۳-۳-۲- آمار استنباطی با حضور محافظهکاری… ۹۵
۴-۴- خلاصه فصل…………………………….. ۹۷
فصل پنجم: خلاصه و نتیجه گیری………………….. ۹۸
۵-۱- مقدمه……………………………….. ۹۹
۵-۲- خلاصه و نتیجه گیری……………………… ۹۹
۵-۳- محدودیتهای پژوهش……………………… ۱۰۱
۵-۴- پیشنهادهای کاربردی……………………. ۱۰۲
۵-۵- پیشنهاد برای پژوهشهای آتی……………… ۱۰۲
منابع……………………………………. ۱۰۴
مقدمه و بیان موضوع
ارائه الگویی که به خوبی رفتار بازده سهام را توضیح دهد یکی از دغدغههای محققین حوزه بازارهای مالی و سرمایه است. براساس پژوهشهای صورت گرفته در این حوزه مدلها و الگوهای مختلفی ارائه گردیده است اما پژوهشها متعددی نشان دادهاند که مدلهای ارائه شده به خوبی توانایی توضیح بازده سهام را ندارند. به عنوان مثال، مدل قیمت گذاری داراییهایی سرمایهای[۱] یکی از معروفترین و قدیمیترین این مدلها است که توسط سه پژوهشگر به نامهای شارپ[۲] (۱۹۶۴)، لینتنر[۳](۱۹۶۵) و موسین(۱۹۶۶) ارائه شد و تنها عامل تبیین کننده اختلاف بازده سهام را ریسک سیستماتیک[۴] معرفی گردید. پس از معرفی الگوی قیمت گذاری داراییهای سرمایهای نتایج پژوهشهای حاکی از این است که متغیرهایی همچون اندازه، نسبت سود به قیمت سهام، نسبت جریانهای نقدی به قیمت، نسبت جریانهای نقدی عملیاتی به قیمت، نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار حقوق صاحبان سهام، اقلام تعهدی و اجزای آن، مخارج سرمایهای، بازده سهام را بهتر از مدل قیمت گذاری داراییهایی سرمایهای پیش بینی می کند(مشایخی و همکاران، ۱۳۸۹). موارد ذکر شده به نابهنجاریهای بازار سرمایه[۵] منجر میشوند. در حقیقت نابهنجاریهای بازار نتایج پژوهشهای تجربی هستند که با تئوریهای شناخته شده قیمت گذاری داراییها همخوانی ندارند. این نابهنجاریها نشان دهنده ناکارایی بازار[۶] (فرصتهای سودآوری) یا کامل نبودن مدل قیمت گذاری مورد استفاده هستند (همان).
یکی از نابهنجاریهای بازار سرمایه، نابهنجاری اقلام تعهدی[۷] است که دلالت بر کسب بازده غیرعادی[۸] از طریق انجام معامله براساس اطلاعات موجود در اقلام تعهدی دارد. ادبیات حسابداری، بیانگر رابطهای منفی بین اقلام تعهدی و بازده آینده سهام است. این رابطه منفی اصطلاحاً «نابهنجاری اقلام تعهدی » نامیده میشود که اولین بار توسط اسلون[۹] (۱۹۹۶) معرفی شد. در ایران نیز دستگیر و رستگار (۱۳۹۰) و قائمی و همکاران (۱۳۸۹) رابطه منفی بین اقلام تعهدی و بازده سهام را مستند کردهاند. اسلون استنباط کرد که بازار در استفاده و ترکیب کردن تمام اطلاعات گنجانده شده در اجزای سود کوتاهی میکند. مطالعه اسلون نشان داد که پرتفوی شرکتهایی با اقلام تعهدی زیاد، بازدههای آتی پایینی به دست میآورد. وی این موضوع را به پایداری[۱۰] کمتر اقلام تعهدی در مقایسه با جزء نقدی سود نسبت داد که دلیل آن ذهنیتگرایی[۱۱]بیشتر در برآورد اقلام تعهدی و ماهیت موقتی[۱۲] این اقلام است. به این معنا که، نادیدهگرفتن پایداری متفاوت اجزاء نقدی و تعهدی سود، منجر به ارزیابی نادرست اطلاعات موجود در اقلام تعهدی میشود. به عبارت دیگر، سرمایهگذاران باید هنگام ارزشگذاری شرکتها، بین پایداری اجزای سود- جزء نقدی و تعهدی- تفاوت قائل شوند. بدلیل آنکه جریانهای نقدی عملیاتی (به دلیل قابلیت اتکای بالاتر)، سودآوری آتی را بهتر از اقلام تعهدی پیشبینی میکند، نادیده گرفتن این تفاوت سبب میشود سرمایهگذاران درباره ارزیابی عملکرد آتی شرکتهای با اقلام تعهدی بالا، بسیار خوش بینانه عمل کنند و درباره آینده شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین بدبین باشند. بنابراین اگر چنین سرمایهگذاران بیتجربه و کم اطلاعی بر قیمت سهام تأثیرگذارند، قیمتهای بالایی برای شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا و قیمتهای پایینی برای شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین مورد انتظار است. در واقع، در این شرایط سهام شرکتها بهگونهای نادرست و غیرمنطقی ارزشگذاری میشود. و در نتیجه، در دورههای آتی، به دلیل پایداری پایین اقلام تعهدی، شرکتهایی با حجم بالای اقلام تعهدی، بازدههایی کمتر از حد مورد انتظار (بازده غیر عادی منفی) و شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین بازدههایی بیش از حد مورد انتظار (بازده غیر عادی مثبت) کسب خواهند کرد. این الگو در اصطلاح، نابهنجاری اقلام تعهدی نام دارد که چالشهایی را نسبت به تئوریهای منطقی قیمتگذاری داراییها مطرح کردهاست (هرشلیفر[۱۳] و همکاران، ۲۰۱۰).
به دنبال نتایج کار اسلون (۱۹۹۶)، پژوهشهای مختلفی در رابطه با اقلام تعهدی و بازده سهام صورت گرفتهاست. دستهای از پژوهشها، نابهنجاری اقلام تعهدی را مبتنی بر ریسک تفسیر میکنند و دستهی دیگر، در تشریح نابهنجاری اقلام تعهدی، قیمتگذاری نادرست اقلام تعهدی را علت ایجاد رابطه منفی بین اقلام تعهدی و بازده آتی سهام بیان میکنند.
به گفته فاما[۱۴] (۱۹۹۸) وجود نابهنجاریهای بازار سرمایه می تواند ناشی از عدم شناسایی کامل عوامل ریسک باشد. بنابراین در دیدگاهی که نابهنجاری اقلام تعهدی را مبتنی بر ریسک تفسیر میکنند بازار سرمایه به طور کارا و موثر اطلاعات موجود را ارزیابی و شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین، پرمخاطره و دارای ریسک بالاتر هستند. بنابراین، بازده بالاتر اینگونه شرکتها جبرانی برای ریسک بیشتر است. میتوان اینگونه بیان کرد که سطوح مختلف اقلام تعهدی معیاری برای عامل ریسک است که منتهی به سطوح مختلف بازده میشود (فاما و فرنچ،۲۰۰۸[۱۵]).
در مقابل، در نظریههای مالی- رفتاری نوین فرض بر این است که سرمایهگذاران به طور سیستماتیک در قیمتگذاری داراییها دچار خطا و اشتباه میشوند و نابهنجاریها نتیجهی خطای قیمتگذاری است (وو و ژانگ[۱۶]،۲۰۱۱). به عبارت دیگر، وجود سرمایه گذاران بیتجربه در بازار، سبب قیمت گذاری نادرست اوراق بهادار میگردد؛ به نحوی که واکنش سرمایهگذاران نسبت به تغییرات اقلام تعهدی باعث میشود سهام شرکتهای با حجم متفاوتی از اقلام تعهدی، به گونهای نادرست بیشتر یا کمتر از واقع ارزشگذاری شود که این امر برخلاف فرضیه بازار کارا[۱۷] است.
در کل، استدلالهای مختلفی در خصوص تشریح قیمتگذاری نادرست اقلام تعهدی که علت ایجاد رابطه منفی بین اقلام تعهدی و بازده آتی سهام است، وجود دارد. این استدلالها از قبیل، استدلال پایداری (اسلون، ۱۹۹۶، ریساتک[۱۸]، ۲۰۱۰) استدلال رشد[۱۹] (فیرفیلد و همکاران[۲۰]، ۲۰۰۳، مارتین[۲۱]، ۲۰۰۷، ژانگ، ۲۰۰۷)، استدلال تئوری نمایندگی[۲۲](کوتاری و همکاران[۲۳]، ۲۰۰۸) استدلال بازده نامشهود دوره های قبل [۲۴](ریستاک، ۲۰۱۰، فروغی و همکاران، ۱۳۹۱) میباشند. برای بسط مبانی نظری این پایان نامه از استدلال پایداری استفاده شدهاست.
اسلون (۱۹۹۶) در استدلال پایداری، کسب بازده غیرعادی براساس اطلاعات موجود در اقلام تعهدی را به پایداری کمتر اقلام تعهدی درمقایسه با جریان وجوه نقد نسبت میدهد. و عنوان می کند که علت پایداری کمتر اقلام تعهدی در مقایسه با جریان وجوه نقد، ذهنیتگرایی و ماهیت موقتی بیشتر در برآورد اقلام تعهدی است. از این رو، خطای اندازه گیری(برآورد) در اقلام تعهدی وجود دارد که می تواند از اشتباهات غیر عمدی در برآوردها و یا دستکاری عمدی اقلام تعهدی توسط مدیریت[۲۵] ناشی شود. به همین دلیل شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا با احتمال بیشتری دارای خطای برآورد در اقلام تعهدی خود هستند و در نتیجه، سود آنها در دوره آتی کمتر پایدار میماند.
با این حال، پایداری اقلام تعهدی در تمام شرکت ها یکسان نیست. محافظه کاری از جمله عواملی است که میتوان انتظار داشت بر پایداری اقلام تعهدی موثر باشد. بنا به تعریف، محافظهکاری[۲۶] به عنوان الزامات تاییدپذیری بیشتر برای اخبار خوب (سود) در مقابل اخبار بد (زیان) در صورتهای مالی و یا عدمتقارن الزامات تاییدپذیری برای سودها و زیانها است (واتس[۲۷]، ۲۰۰۳، باسو[۲۸]، ۱۹۹۷).
به دلیل این ناقرینگی در الزامات تاییدپذیری، محافظه کاری موجب میشود تا تغییرات مثبت سود نسبت به تغییرات منفی سود پایداریترگردد . به این ترتیب، چنین استنباط می شود که تاثیر محافظهکاری بر شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا و شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین یکسان نیست، زیرا شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا احتمالا درصد بیشتری از سودهای تحقق نیافته را در اقلام تعهدی خود در مقایسه با شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین دارند و در نتیجه، به دلیل الزامات تاییدپذیری بیشتر برای سودهای تحقق نیافته ، محافظهکاری اقلام تعهدی را در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا نسبت به شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین، پایدارتر و به تبع نابهنجاری اقلام تعهدی را کمتر می کند (وکیل، ۲۰۱۲).
علاوه بر تاثیر محافظهکاری بر تاییدپذیری اقلام تعهدی مثبت، محافظهکاری قابلیت اتکای اقلام تعهدی را نیز افزایش میدهد. واتس (۱۹۹۳،۲۰۰۳) بیان میکند که محافظهکاری منجر به اتکاءپذیری بیشتر اقلام تعهدی میگردد. بالچاندران و موهانرام[۲۹] (۲۰۰۶) بیان می کنند که محافظهکاری تاییدپذیری را الزامی و خطا در اندازه گیری را به حداقل میرساند و متقابلا قابلیت اتکای نتایج اطلاعات را افزایش میدهد. از سوی دیگر، ریچاردسون وهمکاران[۳۰](۲۰۰۵)به طور تجربی نشان دادند که اتکاپذیری بیشتر اقلام تعهدی نیز پایداری اقلام تعهدی را در پیش بینی سودها افزایش میدهد.
همانطور که پیشتر اشاره شد، اسلون (۱۹۹۶) بیان نمود نابهنجاری اقلام تعهدی و بازده غیرعادی ناشی از معامله براساس اطلاعات موجود در اقلام تعهدی به این دلیل است که اقلام تعهدی پایداری کمتری دارند. بر همین اساس خط ممتد در نمودار شماره ۱ تاثیر اندازه اقلام تعهدی را بر بازده غیرعادی نشان میدهد. ولی با حضور محافظهکاری و از طریق الزامات تاییدپذیری و قابلیت اتکای بیشتر برای اقلام تعهدی مثبت، پایداری اقلام تعهدی در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا نسبت به شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین افزایش بیشتری را نشان میدهد. بنابراین، با افزایش پایداری اقلام تعهدی در دهکهای بالاتر، عاملی که باعث کسب بازده غیرعادی میگردد از شدتش کاسته میشود و بنابراین نابهنجاری اقلام تعهدی کاهش مییابد. پس میتوان نتیجه گرفت که محافظهکاری بازده غیرعادی ناشی از معامله براساس اطلاعات موجود در اقلام تعهدی را در شرکتهایی با اقلام تعهدی بالا نسبت به شرکتهایی با اقلام تعهدی پایین بیشتر کاهش میدهد. این نتیجه گیری به خوبی در شکل شماره ۱ نشان داده شده است.
قیمت :۳۷۵۰۰ تومان
بلافاصله پس از پرداخت ، لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت [email protected]
[add_to_cart id=157419]