پایان نامه رشته کشاورزی

عنوان پایان نامه :

مروری بر تاثیر آلاینده های کشاورزی بر آبزیان

۱-۱- مقدمه
رشد فزاینده جمعیت‚ شرایط نامطلوب اقتصادی جهان خصوصا جهان سوم‚ کمبود مواد غذایی‚ گرسنگی و بیماری از جمله مسایل در زمینه اقتصاد و کشاورزی می باشند. آفات و بیماری ها همه ساله خسارات هنگفتی به زارعان و کشاورزان وارد می آورد. جهت حفظ محصولات کشاورزی‚ سمپاشی های مکرر‚ بی رویه و ناگاهانه ای انجام می شود که متاسفانه علاوه بر مقاومت آفات‚ موجبات آلودگی محیط را فراهم آورده و اثراتی در موجودات زنده ایجاد می نماید.
امروزه آلودگی محیط زیست و به ویژه محیط زیست دریا، جوامع انسانی و موجودات زنده را درگیر مشکلات جدی و غیرقابل جبران نموده است. ورود منابع آلاینده به آب­ها، تجمع آنها در آبزیان و انتقال به سطوح بالاتر شبکه غذایی بواسطه خطراتی که برای انسان هاوسایر موجودات بوجودمی آورد،اکنون زنگ خطری رابرای جوامع بشری به صدادرآورده است.
بسیاری از آلاینده­های زیست محیطی طی فرایند­های مختلف (بارش، تخلیه فاضلاب و پساب­ها، سیلاب و.) وارد منابع آبی مثل آب­های جاری،آب­های زیرزمینی ودر نهایت دریا­ها و دیگر اکوسیستم­های آبی می‌شود. پس از ورود این آلاینده ها به بدنه محیط­های آبی در سه سطح می­توانیم به ردیابی رفتار آنها بپردازیم: ستون آب،رسوبات کف،بیومس آبزیان (گروه­های گیاهی و جانوری) بدین­ صورت که آب یا رسوب حاوی آلاینده‌ها بترتیب با مصرف توسط موجوداتی از قبیل پلانکتون­ها و گیاهان و بی‌مهرگان کفزی و موجوداتی که از نظر تغذیه­ای وابسته به رسوبات می­باشند،موادآلاینده خودرابه سطوح تغذیه‌ای بالاتر انتقال می­ دهند.درسطوح بالاترروندانتقال ادامه می­یابدوبراساس روابط تغذیه­ای (طول زنجیره، رژیم تغذیه­ای موجود و .) غلظت این عناصر به مرور افزایش یافته و اثرات تجمعی این فلزات منجر به تشدید اثرات سمی و آلایندگی این عناصر شده و بیماری­ هایی را در آبزیان ایجاد می­نماید.
۲-۱- آلودگی
آلودگی عبارت اند از افزایش مقدار هر معرف اعم از شیمیایی‚ فیزیکی یا بیولوژیکی که موجب تغییر خواص و نقش اساسی آب در مصارف ویژه اش شود.
منابع آلاینده به دو دسته تقسیم می شوند:
۱ – کانون دار
۲ – بدون کانون
که در بین منابع آلاینده بدون کانون , اثر بیشتری برکیفیت آب دارند.
در یکی از مطالعات آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا تخمین زده شد که منابع آلودگی بدون کانون دربیش از ۶۵ درصد بار آلودگی کلی آبهای سطحی درون آمریکا سهم دارند(EPA, 1989).
در مقیاس ملی فعالیت های کشاورزی اغلب عمده ترین منشاءمنابع آلاینده بدون کانون می باشند.
۳-۱- آلاینده های آبی از حیث نوع آلاینده شامل ۸ گروه اصلی می باشند:
– مواد نفتی
– آفت کش ها و علف کش ها
– فلزات سنگین
– مواد آلی زائد
– میکرو ارگانیسم ها
– آلودگی گرمایی
– زباله های خطرناک
– رسوبات
۴-۱- انواع آلودگی
الف- آلودگی صنعتی
ب- باران اسیدی
ت- آلودگی کشاورزی
ج- سایر منابع آلوده کننده
۵-۱- این آلاینده ها خود بر اساس رفتار اکولوژیک و نحوه آلایش به گروه های زیر تقسیم می شوند:
الف- آلاینده های شیمیایی
ب- بیولوژیکی
ج- مواد فیزیکی
۶-۱- از حیث اکولوژیک( پایداری در محیط) شامل :
– قابل تجزیه
– غیر قابل تجزیه
۱-۴-۱- الف- آلودگی صنعتی: بسیاری از ضایعات صنعتی که در داخل آب تخلیه می شوند مخلوطی از مواد شیمیایی هستند که از بین بردن آنها سخت است. برخی از ضایعات صنعتی همچنین سمی نیز هستند. که به سختی کنترل می شوندو با توجه به مقدارشان یک مشکل بزرگ می سازند . بعضی از کمپانی ها برای کاهش هزینه های خود تلاش می کنند از طریق غیر قانونی اقدام به دفع ضایعات شیمیایی در داخل آب می نمایند.
-۴-۲- ب- باران اسیدی: یکی از جدی ترین مشکلات زیست محیطی که امروزه بسیاری از مناطق دنیا با آن روبه رو هستند‚ باران اسیدی است. مه اسیدی و برف اسیدی که تمام آنها با نزول مقدار قابل ملاحظه اسید از آسمان همراه می باشند جز این نوع آلودگی به حساب می آیند.
باران اسیدی دارای انواع نتایج زیان بار بوم شناختی و همچنین اثرات زیان بار بر روی سلامتی انسان دارد.
باران اسیدی به نزولات جوی که قدرت اسیدی آن بطور قابل توجهی بیش از باران طبیعی( آلوده نشده) می باشد که خود به دلیل حل شدن دی اکسید کربن هوا در آن و تشکیل اسیدکربونیک می باشد‚ گفته می شود.
از تجزیه H₂CO₃ ‚ پروتون آزاد می شود و Ph سیستم را کاهش می دهند. Ph باران اسیدی کمتر از ۵ می باشد. دو اسید عمده در باران اسیدی‚HNO₃ و H₂SO₄ است.
بطور کلی‚ محل نزول باران اسیدی درتوسط باد دورتر از منبع الاینده های نوع اول یعنی SO₂ و نیتروژن می باشد. باران اسیدی توسط جابجایی توده هوایی که در برگیرنده آلاینده ها می باشد‚ بوجود می آیند.
جذب مقداری از الوده کننده های هوا توسط بارانی که در حال باریدن است‚ الوده می شود. گازهای آلاینده اصلی دی اکسید سولفور و اکسید های نیتروژن اند که در اثر سوزاندن سوخت ها حاصل می شوند. آنها با باران واکنش داده و به شکل سولفوریک و اسید های نیتریک در می آیند.
باران اسیدی وقتی به سطح زمین می رسد اثرات بیشتری دارد. آنها می توانند فلزات سنگین و آلومینیوم را در خاک آزاد کنند. اینها بطور معمول وقتی در یک بخش ساکن اند بی ضرر می باشند اما در یک شرایط اسیدی فعال می شوند و وقتی در داخل دریاچه و نهر رها می شوند. این مواد می توانند حیوانات کوچک و ماهی ها را بکشند.حتی سبب مرگ حیوانات دیگری می شوند که از انها تغذیه می کنند.(مثل مرغ ماهی خوار)
۱-۴-۳- ج- آلودگی کشاورزی: بدلیل نفوذ آب زهکشی مزارع و پساب‌های کشاورزی به رودخانه‌ها بیش از پیش باعث آلودگی آنها گردیده و با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان اعلام کرد که نا آگاهی کشاورزان از اثرات سوء سموم باعث شده است که میزان مصرف آنها بالا باشد. آفت‌کش‌های موجود در هوا و بر روی سطح گیاهان در اثر آبیاری و نزولات جوی، وارد خاک می‌شود و از این طریق وارد آب‌های سطحی و زیر‌زمینی شده و باعث آلودگی آنها می‌شود. بدنبال آلودگی آب، آفت کش‌ها به بدن موجودات آبزی وارد شده و آنها را آلوده می‌نمایند و از این طریق هم به زنجیره غذایی انسان­ها و سایر موجودات مصرف کننده راه می‌یابند. با توجه به حلالیت بالای آفت‌کش‌ها در بافت چربی، این مواد به آسانی از بدن موجودات دفع نمی‌شوند. انتقال آفت‌کش‌ها در طول زنجیره غذایی با تجمع زیستی و بزرگ نمایی زیستی همراه است. آفت‌کش‌ها با غلظت‌های بالایی در بدن PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)داران (ازجمله انسان) مشاهده شده‌اند. این مواد به­علت فعل و انفعالات شیمیایی اندک، پایداری در مقابل اکسیداسیون و پایداری در مقابل دیگر فرایندهای تخریب به مدت طولانی در محیط باقی می‌مانند .بعضی از این سموم به خاطر امکان رقابت و همپوشانی با هورمونهای درون ریز در محل‌های اتصال سیستم عصبی و سلولی (Binding sites ) مهم می‌باشند. بدلیل سطوح معین هورمون‌های سیار در موجودات زنده و افزایش مقادیر مواد شیمیایی (حتی مواد شیمیایی با قرابت کم) موجود در برخی از اکوسیستم‌های آبی، می‌توانند رقیب هورمونهای درون ریز برای اتصال به گیرنده‌های هورمون در محل های اتصالشان باشند. القاء نرینگی (masculinization) یا مادینگی (feminization ) ماهی بوسیله آلاینده های محیطی در طی دهه‌های گذشته گزارش شده است. القاء مادینگی بیشتر از نرینگی نیز گزارش شده است و به نظر می‌رسد در سر تا سر دنیا رایج می‌باشد. به وضوح می‌توان گفت چنین شرایطی در گستره بزرگی از گونه های در سطوح مختلف تروفی زنجیره غذایی از محیط‌های آب شیرین تا دریایی تاثیر می‌گذارد ( علوی، ۲۰۰۸).که باتوجه به مطالب گفته شده این سوال پیش می آید. معمولا بیشتر آلودگی کشاورزی شامل ترکیبات نیتروژنی است.مسائل الوگی نیترات موقعی رخ میدهد که همچنین کودهای شیمیایی بیشتر در مزرعه بکار گرفته میشود.زیادی زباله ها میتوانند به داخل منابع ابهای آشامیدنی راه پیدا کنند یا به داخل رودخانه ها ودریاچه ها بچکد.بعضی از کارشناسان معتقدند که سطوح بالایی از نیترات در آبهای اشامیدنی ممکن است تهدیدی برای سلامتی باشد.یک راهکار اروپایی این است که آبهای اشامیدنی نباید محتوی نیترات بیشتر از ۵۰ میلیگرم در هر لیتر آب باشد.
گروه بزرگی از آلاینده های زیست محیطی ‚ سموم کشاورزی می باشد. آفت کش ها گروهی از این سموم هستند که همراه دیگر تولیدات شیمیایی مانند گندزدا ها‚ کودها بطور معمول مورد استفاده قرار می گیرد. امروزه بیش از هزار نوع آفت کش در کشورهای مختلف جهان وجود دارد.
تعداد صفحه : ۶۰
قیمت : ۱۴۷۰۰ تومان