پایان نامه رشته مدیریت آموزشی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد تهران مرکزی

دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی، گروه علوم تربیتی

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.Sc)

گرایش : مدیریت آموزشی

دبیران شهرستان تاکستان (استان قزوین)

استاد راهنما :

دکتر سعید خواجه ای

استاد مشاور :

دکتر حیدر تورانی

 بهار ۱۳۹۲

چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده) :
پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطۀ سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطۀ بین سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. در این پژوهش سبک رهبری (رابطه مدار و ضابطه مدار) به عنوان متغییر مستقل و انگیزش شغلی (وابستگی شغلی، قدرت شغلی و موفقیت شغلی) به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شده است. این پژوهش با نمونه ۱۸۴ نفری و از دبیران شهرستان تاکستان تشکیل شده است که تعداد نمونه به وسیله جدول مورگان تعیین و سپس بطور تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش از پرسشنامه سبک رهبری۳۵ سوالی فیدلر و پرسشنامه انگیزش۲۵ سوالی مک کله لند  استفاده شده است. داده های این پژوهش با بهره گرفتن از آزمون Tو خی دو، فریدمن، من ویتنی و F  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که در سبک رهبری مدیران با انگیزش شغلی دبیران رابطه ی معناداری وجود دارد و همچنین بین سبک­های رهبری مدیران و انگیزش موفقیت دبیران دبیرستان­های شهرستان تاکستان رابطه وجود دارد  و اما در خصوص دو مولفه دیگر یعنی وابستگی شغلی و قدرت شغلی دبیران با سبک­های رهبری مدیران دبیرستان­های شهرستان تاکستان رابطه معناداری وجود نداشت. و در نهایت یافته ها این پیشنهاد را مطرح می کند که مسئولان آموزش و پرورش و تأمین منابع انسانی افرادی را برای سمت مدیریت مدارس انتخاب کنند که از رشته های مدیریت بوده و یا مرتبط با حرفه مدیریت باشند.

واژگان کلیدی : سبک رهبری(رابطه مدار- ضابطه مدار)، انگیزش شغلی، دبیران
فهرست مطالب
عنوان                                         صفحه
چکیده
فصل اول:کلیات پژوهش
مقدمه. ۳
۱ – ۱ بیان مساله. ۴
۲ – ۱ اهمیت موضوع تحقیق وانگیزه انتخاب آن: ۷
۳ – ۱ اهداف تحقیق: ۱۲
هدف کلی تحقیق : ۱۲
اهداف فرعی : ۱۲
۴ – ۱ سوالات یا فرضیه های تحقیق : ۱۲
فرضیه اصلی : ۱۲
فرضیه های فرعی: ۱۲
سوالات جانبی تحقیق ۱۳
۵ – ۱ تعاریف مفهومی و عمیاتی وازه های کلیدی : ۱۳
تعاریف مفهومی: ۱۳
فصل دوم:ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه. ۱۷
۱-۲بخش اول مدیریت و سبک رهبری ۱۸
۱-۱-۲مدیریت و مدیران. ۱۸
۲-۱-۲مدیریت آموزشی ۲۱
۳ – ۱- ۲ اهمیت مدیریت آموزشی و ضرورت آن در آموزش و پرورش. ۲۱
۴ – ۱- ۲ نقش مدیر یا رهبر آموزشی ۲۲
۵ – ۱- ۲ ویژگی های مدیران آموزشی ۲۵
۶ – ۱- ۲ مهارتهای مدیران آموزشی ۲۷
۷ – ۱- ۲ خصوصیات ویژه برای رهبری آموزشی ۲۹
۸ – ۱- ۲ تفاوت مدیریت و رهبری ۳۰
۹ – ۱- ۲ رهبری در مدیریت: ۳۰
۱۰ – ۱- ۲ شخصیت و انتظارات رهبر. ۳۳
۱۱ – ۱- ۲ سبک رهبری ۳۷
۱۲ – ۱- ۲ تفاوت بین سبک رهبری وظیفه مدار و سبک رهبری رابطه مدار. ۳۹
۱۳ – ۱- ۲ نظریه ها و سیستم های مدیریت. ۴۰
۲ – ۲ بخش دوم انگیزش. ۴۴
۱ – ۲ – ۲ تعاریف انگیزش. ۴۴
۲ – ۲ – ۲ اهمیت انگیزش. ۴۶
۳ – ۲ – ۲ انگیزش موفقیت. ۴۸
۴– ۲ – ۲ قدرت انگیزش. ۴۹
۵ – ۲ – ۲ روش های افزایش انگیزه ۵۰
۶ – ۲ – ۲ اهداف کلیدی برای ایجاد و حفظ انگیزش در کار. ۵۲
۷ – ۲ – ۲ نظریه های انگیزش. ۵۹
بخش سوم : پیشینه تحقیق ۶۴
۱– ۳ – ۲ پیشینه تحقیق در داخل کشور. ۶۴
۲ – ۳ – ۲ پیشینه تحقیق در خارج از کشور. ۶۷
نتیجه گیری ۶۸
مدل تحقیق ۶۹
فصل سوم:روش شناسی تحقیق
مقدمه. ۷۱
۱- ۳ روش پژوهش : ۷۱
۲- ۳ جامعه آماری : ۷۱
۳ – ۳ نمونه آماری حجم نمونه و روش تعیین آن : ۷۲
۴- ۳ ابزار اندازه گیری داده ها ۷۳
۵- ۳ تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش: ۷۴
۶- ۳  روش تجزیه و تحلیل داده ها ۷۷
فصل چهارم:تجزیه و تحلیل داده های پژوهش
مقدمه. ۸۰
۴-۱. سیمای پاسخگویان. ۸۱
۴-۲. یافته های توصیفی ۸۴
۴-۲-۱. توصیف سؤالات پرسشنامه. ۸۴
۴-۲-۱-۱. پرسشنامه انگیزه دبیران. ۸۴
۴-۲-۱-۲. پرسشنامه سبک رهبری ۱۰۹
۴-۲-۲. توصیف مؤلفه های تحقیق ۱۴۴
۴-۳. یافته های تحلیلی ۱۴۹
۴-۳-۱. بررسی توزیع مؤلفه های تحقیق ۱۴۹
۴-۳-۲. بررسی فرضیات تحقیق ۱۵۱
۴-۳-۳. یافتههای جانبی تحقیق ۱۵۵
فصل پنجم:نتیجه گیری و پیشنهادها
۵-۱ مقدمه. ۱۶۵
۵-۲  نتیجه گیری کلی ۱۶۵
۵-۳خلاصه پژوهش ۱۶۶
۵-۴فرضیات پژوهش و نتایج آنها ۱۶۸
۵-۴-۱بررسی فرضیه اصلی ۱۶۸
۵-۴-۲بررسی فرضیه اوّل. ۱۶۹
۵-۴-۳بررسی فرضیه دوّم. ۱۷۰
۵-۴-۴بررسی فرضیه سوم. ۱۷۰
۵-۵نتایج یافته های جانبی پژوهش ۱۷۱
۵-۶محدودیت ها ۱۷۶
۵-۶-۱محدودیت های در کنترل محقق ۱۷۶
۵-۷پیشنهادات. ۱۷۶
۵-۷-۱ پیشنهادهایی مبنتی بر یافته های پژوهش ۱۷۶
۵-۷-۲ پیشنهادهایی برای تحقیقات آینده ۱۷۷
پیوست ها و ضمائم. ۱۷۸

فهرست جداول
عنوان                                         صفحه

جدول (۳- ۱) جامعه آماری ۷۱
جدول ۳ – ۲ نمونه آماری ۷۲
جدول ۳ – ۳  گویه های مربوط به هر یک از مولفه ها در پرسشنامه سبک رهبری ۷۳
جدول ۴ – ۳  گویه های مربوط به هر یک از مولفه ها در پرسشنامه انگیزش. ۷۳
جدول(۵ – ۳) نتایج آلفا برای پرسشنامه انگیزش. ۷۵
جدول(۶ – ۳) نتایج آلفا برای پرسشنامه سبک رهبری ۷۶
جدول شماره ۴-۱. توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت. ۸۱
جدول شماره ۴-۲ . توزیع پاسخگویان بر حسب مدرک تحصیلی ۸۲
جدول شماره ۴-۳. توزیع پاسخگویان بر حسب میزان سابقه. ۸۳
جدول شماره ۴-۴. نسبت به خواسته ها و نیازهای افراد دیگر حساس هستید. ۸۴
جدول شماره ۴-۵. در جلسات بحث و گفتگو رعایت حال دیگران را میکنید. ۸۵
جدول شماره ۴-۶. موقعیت هایی را که نیازمند همکاری است به موقعیت هایی که نیازمند رقابت است ترجیح می دهید. ۸۶
جدول شماره ۴-۷. هنگامی که برای همکاری و سازگاری ستایش شوید بهتر کار می کنید. ۸۷
جدول شماره ۴-۸. از کارهای مشخص و سازمان داده شده بیزارید. بدین علت که آزادی در برقراری ارتباط با دوستان و در آمیختن اجتماعی با آنان محدود می شود. ۸۸
جدول شماره ۴-۹. هنگامی که کاری را شروع می کنید تا پایان و رسیدن به نتیجه به کوش های خود ادامه می دهید. ۸۹
جدول شماره ۴-۱۰. هنگام موقعیت های رقابت آمیز به سعی و تلاش خود خواهید افزود. ۹۰
جدول شماره ۴-۱۱. مسئولیت پیروزی یا شکست در کارهای خود را به عهده می گیرید. ۹۱
جدول شماره ۴-۱۲. علاقه مند هستید که کارها را موثر و بهتر از دیگران انجام دهید. ۹۲
جدول شماره ۴-۱۳. معمولاً به سوی اهدافی جذب می شوید که تحمل بیشتر به کوشش و کنش بیشتر وادارتان می سازد. ۹۳
جدول شماره ۴-۱۴. به دنبال موقعیت هایی هستید که بتوانید با مسولیت شخصی برای مشکلات راه حل پیدا کنید. ۹۴
جدول شماره ۴-۱۵. تمایل دارید دیگران را در موفقیت خود سهیم بدانید. ۹۵
جدول شماره ۴-۱۶. اغلب اوقات کیفیت کار خود را با دیگران مقایسه می کنید. ۹۶
جدول شماره ۴-۱۷.زمانیکه مورد ارزشیابی کتبی قرار میگیرید جهت کسب امتیاز بالا مطالعه می کنید. ۹۷
جدول شماره ۴-۱۸. معتقدید که داشتن اعتبار و نفوذ در دیگران بسیار مهمتر از عملکرد موثر است. ۹۸
جدول شماره ۴-۱۹. آرزو دارید تأثیری ژرف در محیط کار خود پدید آورید و برای پذیرش خطرات آن آمادگی دارید. ۹۹
جدول شماره ۴-۲۰. ترجیح می دهید که در موقعیت های رقابتی و عنان آور قرار بگیرید. ۱۰۰
جدول شماره ۴-۲۱. از اینکه در یک گروه رهبر باشید و گروه را سازماندهی کنید لذت می برید. ۱۰۱
جدول شماره ۴-۲۲. در مباحث سازنده شغلی که بتو.انید نطرات  و. عقاید خود را به نحو بهتری به دیگران بقبولانید لذت می برید. ۱۰۲
جدول شماره ۴-۲۳. اعتقاد دارید که منزلت اجتماعی یک شغل اهمیت آن است. ۱۰۳
جدول شماره ۴-۲۴. تمایل دارید که در کارها بیشتر به دیگران دستور بدهید و کمتر دستورات آنها را بپذیرید. ۱۰۴
جدول شماره ۴-۲۵. ترجیح می دهید که اغلب کارها را شخصاً انجام داده و کمتر به مشارکت و تشریک مساعی با دیگران رغبت نشان می دهید. ۱۰۵
جدول شماره ۴-۲۶. در مواردیکه مجبور باشید به تنهایی به کار و فعالیت بپردازید احساس ناخشنودی می کنید. ۱۰۶
جدول شماره ۴-۲۷. ترجیح می دهید در محل کار دوستان صمیمی و زیادی از بین همکاران داشته باشید. ۱۰۷
. ۱۰۷
جدول شماره ۴-۲۸. در کارهای گروهی مشارکت فعال دارید. ۱۰۸
جدول شماره ۴-۲۹. علاقمند است به عنوان سخنگوی معلمان عمل کند. ۱۰۹
جدول شماره ۴-۳۰. اضافه کاری را تشویق می کند. ۱۱۰
جدول شماره ۴-۳۱. به معلمان در انجام کار آزادی کامل می دهد. ۱۱۱
جدول شماره ۴-۳۲. معلمان را به اجرای روش های یکسان تشویق می کند. ۱۱۲
جدول شماره ۴-۳۳. به معلمین فرصت می دهد در حل مشکلات، قدرت قضاوت خود را بکار گیرند. ۱۱۳
جدول شماره ۴-۳۴. نسبت به پیشی گرفتن از مدارس دیگر تاکید می ورزد. ۱۱۴
جدول شماره ۴-۳۵. به عنوان نماینده معلمان عمل می کند. ۱۱۵
جدول شماره ۴-۳۶. به معلمین برای کار بیشتر فشار می آورد. ۱۱۶
جدول شماره ۴-۳۷. نظراتش را با معلمین در میان گذاشته و از واکنش آنها مطلع می شود. ۱۱۷
جدول شماره ۴-۳۸. به معلمین فرصت می دهد همه کارها را به روشی که خود مطلوب می دانند انجام دهند. ۱۱۸
جدول شماره ۴-۳۹. برای پیشرفت کار مدرسه  بسیار کوشش می کند. ۱۱۹
جدول شماره ۴-۴۰. به خوبی تعویق افتادن اقدامات و عدم اطمینان در امور را تحمل می کند. ۱۲۰
جدول شماره ۴-۴۱. نظرات خود را در حضور افراد خارجی نیز برای معلمین بیان می کند. ۱۲۱
جدول شماره ۴-۴۲. می کوشد کارها به سرعت انجام گیرد. ۱۲۲
جدول شماره ۴-۴۳. افراد  را در انتخاب کار آزاد می گذارد. ۱۲۳
جدول شماره ۴-۴۴. تعارضات ایجاد شده در بین معلمان را خود فیصله  می دهد. ۱۲۴
جدول شماره ۴-۴۵. کسب اطلاعات دقیق راجع به جزئیات امور، مدیر را سردر گم می کند. ۱۲۵
جدول شماره ۴-۴۶. در جلسات خارجی مدیر معلمان را معرفی می کند. ۱۲۶
جدول شماره ۴-۴۷. از دادن آزادی به افراد در انجام امور اکراه دارد. ۱۲۷
جدول شماره ۴-۴۸. راسا” در مورد نوع کار و نحوه انجام آن تصمیم می گیرد. ۱۲۸
جدول شماره ۴-۴۹. برای افزایش بازدهی کلاس، فشارهای لازم را اعمال می کند. ۱۲۹
جدول شماره ۴-۵۰. اختیار انجام بعضی از کارها را به خود معلمان واگذار می کند. ۱۳۰
جدول شماره ۴-۵۱. مسائل را همانطور که پیش بینی کرده است رخ می دهد. ۱۳۱
جدول شماره ۴-۵۲. به معلمین فرصت و امکان ابداع و ابتکار می دهد. ۱۳۲
جدول شماره ۴-۵۳. به معلمین وظایف خاصی را محول می کند. ۱۳۳
جدول شماره ۴-۵۴. مایل به ایجاد تغییر است. ۱۳۴
جدول شماره ۴-۵۵. از معلمان می خواهد در تحقق اهدافی سخت بکوشند. ۱۳۵
جدول شماره ۴-۵۶. به قضاوت معلمان اطمینان دارد. ۱۳۶
جدول شماره ۴-۵۷. برنامه کارهایی که باید انجام گیرد، خود تنظیم می کند. ۱۳۷
جدول شماره ۴-۵۸. از توجیه اقداماتی که انجام داده است امتناع می ورزد. ۱۳۸
جدول شماره ۴-۵۹. می کوشد به معلمان اثبات کند که نظرش به نفع آنهاست. ۱۳۹
جدول شماره ۴-۶۰. به معلمان اجازه می دهد تا سرعت کارشان را خود تنظیم کنند. ۱۴۰
جدول شماره ۴-۶۱. معلمین را تشویق می کند تا بهتر از قبل عمل نمایند. ۱۴۱
جدول شماره ۴-۶۲. بدون مشورت با معلمین عمل می کند. ۱۴۲
جدول شماره ۴-۶۳. از معلمین می خواهد که استانداردها، ضوابط و مقررات را دقیقا رعایت کنند. ۱۴۳
جدول شماره ۴-۶۴. توزیع پاسخگویان بر حسب سبک رهبری ۱۴۴
جدول شماره ۴- ۶۵. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از انگیزش موفقیت. ۱۴۵
جدول شماره ۴- ۶۶. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از وابستگی شغلی ۱۴۶
جدول شماره ۴- ۶۷. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از قدرت شغلی ۱۴۷
جدول شماره ۴- ۶۸. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی ازانگیزه دبیران. ۱۴۸
جدول شماره ۴-۶۹. بررسی وضعیت توزیع مؤلفه های تحقیق ۱۴۹
جدول شماره ۴-۷۰. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه اصلی تحقیق ۱۵۱
جدول شماره ۴-۷۱. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه اول تحقیق ۱۵۲
جدول شماره ۴-۷۲. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه دوم تحقیق ۱۵۳
جدول شماره ۴-۷۳. نتایج آزمون T برای بررسی فرضیه سوم تحقیق ۱۵۴
جدول شماره ۴-۷۴. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین جنسیت و درک از سبک رهبری ۱۵۵
جدول شماره ۴-۷۵. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین تحصیلات و درک از سبک رهبری ۱۵۶
جدول شماره ۴-۷۶. نتایج آزمون خیدو برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و درک از سبک رهبری ۱۵۷
جدول شماره ۴-۷۷. نتایج آزمون منویتنی برای بررسی رابطه بین جنسیت و وابستگی و قدرت شغلی ۱۵۸
جدول شماره ۴-۷۸. نتایج آزمون T برای بررسی رابطه بین جنسیت و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. ۱۵۸
جدول شماره ۴-۷۹. نتایج آزمون منویتنی برای بررسی رابطه بین تحصیلات و وابستگی و قدرت شغلی ۱۵۹
جدول شماره ۴-۸۰ نتایج آزمون T برای بررسی رابطه بین تحصیلات و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. ۱۶۰
جدول شماره ۴-۸۱. نتایج آزمون کروسکال والیس برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و وابستگی و قدرت شغلی ۱۶۰
جدول شماره ۴-۸۲. نتایج آزمون F  برای بررسی رابطه بین سابقه خدمت و انگیزش موفقیت و انگیزه دبیران. ۱۶۱
جدول شماره ۴-۸۳. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران. ۱۶۲
جدول شماره ۴-۸۴. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران مرد. ۱۶۲
جدول شماره ۴- ۸۵. نتایج آزمون فریدمن برای تعیین مؤلفه غالب انگیزه در دبیران زن. ۱۶۳
فهرست نمودارها
عنوان                                                                                                صفحه
نمودارشماره ۴-۱. توزیع پاسخگویان بر حسب جنسیت. ۸۱
نمودار شماره ۴-۲ . توزیع پاسخگویان بر حسب مدرک تحصیلی ۸۲
نمودار شماره ۴-۳. توزیع پاسخگویان بر حسب میزان سابقه. ۸۳
نمودار شماره ۴- ۴. نسبت به خواسته ها و نیازهای افراد دیگر حساس هستید. ۸۴
نمودار شماره ۴- ۵. در جلسات بحث و گفتگو رعایت حال دیگران را میکنید. ۸۵
نمودار شماره ۴- ۶. موقعیت هایی را که نیازمند همکاری است به موقعیت هایی که نیازمند رقابت است ترجیح می دهید. ۸۶
نمودار شماره ۴- ۷. هنگامی که برای همکاری و سازگاری ستایش شوید بهتر کار می کنید. ۸۷
نمودار شماره ۴- ۸. از کارهای مشخص و سازمان داده شده بیزارید. بدین علت که آزادی در برقراری ارتباط با دوستان و در آمیختن اجتماعی با آنان محدود می شود. ۸۸
نمودار شماره ۴- ۹. هنگامی که کاری را شروع می کنید تا پایان و رسیدن به نتیجه به کوش های خود ادامه می دهید. ۸۹
نمودار شماره ۴- ۱۰. هنگام موقعیت های رقابت آمیز به سعی و تلاش خود خواهید افزود. ۹۰
نمودار شماره ۴- ۱۱. مسئولیت پیروزی یا شکست در کارهای خود را به عهده می گیرید. ۹۱
نمودار شماره ۴- ۱۲. علاقه مند هستید که کارها را موثر و بهتر از دیگران انجام دهید. ۹۲
نمودار شماره ۴- ۱۳. معمولاً به سوی اهدافی جذب می شوید که تحمل بیشتر به کوشش و کنش بیشتر وادارتان می سازد. ۹۳
نمودار شماره ۴- ۱۴. به دنبال موقعیت هایی هستید که بتوانید با مسولیت شخصی برای مشکلات راه حل پیدا کنید. ۹۴
نمودار شماره ۴- ۱۵. تمایل دارید دیگران را در موفقیت خود سهیم بدانید. ۹۵
نمودار شماره ۴- ۱۶. اغلب اوقات کیفیت کار خود را با دیگران مقایسه می کنید. ۹۶
نمودار شماره ۴- ۱۷. زمانیکه مورد ارزشیابی کتبی قرار می گیرید جهت کسب امتیاز بالا مطالعه می کنید. ۹۷
نمودار شماره ۴- ۱۸. معتقدید که داشتن اعتبار و نفوذ در دیگران بسیار مهمتر از عملکرد موثر است. ۹۸
نمودار شماره ۴- ۱۹. آرزو دارید تأثیری ژرف در محیط کار خود پدید آورید و برای پذیرش خطرات آن آمادگی دارید. ۹۹
نمودار شماره ۴- ۲۰. ترجیح می دهید که در موقعیت های رقابتی و عنان آور قرار بگیرید. ۱۰۰
نمودار شماره ۴- ۲۱. از اینکه در یک گروه رهبر باشید و گروه را سازماندهی کنید لذت می برید. ۱۰۱
نمودار شماره ۴- ۲۲. در مباحث سازنده شغلی که بتو.انید نطرات  و. عقاید خود را به نحو بهتری به دیگران بقبولانید لذت می برید  ۱۰۲
نمودار شماره ۴- ۲۳. اعتقاد دارید که منزلت اجتماعی یک شغل اهمیت آن است. ۱۰۳
نمودار شماره ۴- ۲۴. تمایل دارید که در کارها بیشتر به دیگران دستور بدهید و کمتر دستورات آنها را بپذیرید. ۱۰۴
نمودار شماره ۴- ۲۵. ترجیح می دهید که اغلب کارها را شخصاً انجام داده و کمتر به مشارکت و تشریک مساعی با دیگران رغبت نشان می دهید. ۱۰۵
نمودار شماره ۴- ۲۶. در مواردیکه مجبور باشید به تنهایی به کار و فعالیت بپردازید احساس ناخشنودی می کنید. ۱۰۶
نمودار شماره ۴- ۲۷. ترجیح می دهید در محل کار دوستان صمیمی و زیادی از بین همکاران داشته باشید. ۱۰۷
نمودار شماره ۴- ۲۸. در کارهای گروهی مشارکت فعال دارید. ۱۰۸
نمودار شماره ۴- ۲۹. علاقمند است به عنوان سخنگوی معلمان عمل کند. ۱۰۹
نمودار شماره ۴- ۳۰. اضافه کاری را تشویق می کند. ۱۱۰
نمودار شماره ۴- ۳۱. به معلمان در انجام کار آزادی کامل می دهد. ۱۱۱
نمودار شماره ۴- ۳۲. معلمان را به اجرای روش های یکسان تشویق می کند. ۱۱۲
نمودار شماره ۴- ۳۳. به معلمین فرصت می دهد در حل مشکلات، قدرت قضاوت خود را بکار گیرند. ۱۱۳
نمودار شماره ۴- ۳۴. نسبت به پیشی گرفتن از مدارس دیگر تاکید می ورزد. ۱۱۴
نمودار شماره ۴- ۳۵. به عنوان نماینده معلمان عمل می کند. ۱۱۵
نمودار شماره ۴- ۳۶. به معلمین برای کار بیشتر فشار می آورد. ۱۱۶
نمودار شماره ۴- ۳۷. نظراتش را با معلمین در میان گذاشته و از واکنش آنها مطلع می شود. ۱۱۷
نمودار شماره ۴- ۳۸. به معلمین فرصت می دهد همه کارها را به روشی که خود مطلوب می دانند انجام دهند. ۱۱۸
نمودار شماره ۴- ۳۹. برای پیشرفت کار مدرسه  بسیار کوشش می کند. ۱۱۹
نمودار شماره ۴- ۴۰. به خوبی تعویق افتادن اقدامات و عدم اطمینان در امور را تحمل می کند. ۱۲۰
نمودار شماره ۴- ۴۱. نظرات خود را در حضور افراد خارجی نیز برای معلمین بیان می کند. ۱۲۱
نمودار شماره ۴-۴۲. می کوشد کارها به سرعت انجام گیرد. ۱۲۲
نمودار شماره ۴- ۴۳. افراد  را در انتخاب کار آزاد می گذارد. ۱۲۳
نمودار شماره ۴- ۴۴. تعارضات ایجاد شده در بین معلمان را خود فیصله  می دهد. ۱۲۴
نمودار شماره ۴- ۴۵. کسب اطلاعات دقیق راجع به جزئیات امور، مدیر را سردر گم می کند. ۱۲۵
نمودار شماره ۴- ۴۶. در جلسات خارجی مدیر معلمان را معرفی می کند. ۱۲۶
نمودار شماره ۴- ۴۷. از دادن آزادی به افراد در انجام امور اکراه دارد. ۱۲۷
نمودار شماره ۴- ۴۸. راساً” در مورد نوع کار و نحوه انجام آن تصمیم می گیرد. ۱۲۸
نمودار شماره ۴- ۴۹. برای افزایش بازدهی کلاس، فشارهای لازم را اعمال می کند. ۱۲۹
نمودار شماره ۴- ۵۰. اختیار انجام بعضی از کارها را به خود معلمان واگذار می کند. ۱۳۰
نمودار شماره ۴- ۵۱. مسائل را همانطور که پیش بینی کرده است رخ می دهد. ۱۳۱
نمودار شماره ۴- ۵۲. به معلمین فرصت و امکان ابداع و ابتکار می دهد. ۱۳۲
نمودار شماره ۴- ۵۳. به معلمین وظایف خاصی را محول می کند. ۱۳۳
نمودار شماره ۴- ۵۴. مایل به ایجاد تغییر است. ۱۳۴
نمودار شماره ۴- ۵۵. از معلمان می خواهد در تحقق اهدافی سخت بکوشند. ۱۳۵
نمودار شماره ۴- ۵۶. به قضاوت معلمان اطمینان دارد. ۱۳۶
نمودار شماره ۴- ۵۷. برنامه کارهایی که باید انجام گیرد، خود تنظیم می کند. ۱۳۷
نمودار شماره ۴- ۵۸. از توجیه اقداماتی که انجام داده است امتناع می ورزد. ۱۳۸
نمودار شماره ۴- ۵۹. می کوشد به معلمان اثبات کند که نظرش به نفع آنهاست. ۱۳۹
نمودار شماره ۴- ۶۰. به معلمان اجازه می دهد تا سرعت کارشان را خود تنظیم کنند. ۱۴۰
نمودار شماره ۴- ۶۱. معلمین را تشویق می کند تا بهتر از قبل عمل نمایند. ۱۴۱
نمودار شماره ۴- ۶۲. بدون مشورت با معلمین عمل می کند. ۱۴۲
نمودار شماره ۴- ۶۳. از معلمین می خواهد که استانداردها، ضوابط ومقررات را دقیقا رعایت کنند. ۱۴۳
نمودار شماره ۴-۶۴. توزیع پاسخگویان بر حسب سبک رهبری ۱۴۴
نمودار شماره ۴- ۶۵. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از انگیزش موفقیت. ۱۴۵
نمودار شماره ۴- ۶۶. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از وابستگی شغلی ۱۴۶
نمودار شماره ۴- ۶۷. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی از قدرت شغلی ۱۴۷
نمودار شماره ۴- ۶۸. توزیع پاسخگویان بر حسب ارزیابی ازانگیزه دبیران  ۱۴۸
فهرست اشکال
عنوان                                                                                                صفحه

شکل (۱ – ۲) وضعیت سبک رهبری وظیفه مدار. ۳۹
شکل (۲ – ۲) وضعیت سبک رهبری رابطه مدار  ۴۰

چکیده:

پژوهش حاضر تحت عنوان بررسی رابطۀ سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. هدف از این پژوهش بررسی رابطۀ بین سبک های رهبری(رابطه مدار و ضابطه مدار) با انگیزش شغلی دبیران شهرستان تاکستان می باشد. در این پژوهش سبک رهبری (رابطه مدار و ضابطه مدار) به عنوان متغییر مستقل و انگیزش شغلی (وابستگی شغلی، قدرت شغلی و موفقیت شغلی) به عنوان متغییر وابسته در نظر گرفته شده است. این پژوهش با نمونه ۱۸۴ نفری و از دبیران شهرستان تاکستان تشکیل شده است که تعداد نمونه به وسیله جدول مورگان تعیین و سپس بطور تصادفی طبقه ای انتخاب گردیده است. در این پژوهش از پرسشنامه سبک رهبری۳۵ سوالی فیدلر و پرسشنامه انگیزش۲۵ سوالی مک کله لند  استفاده شده است. داده های این پژوهش با بهره گرفتن از آزمون Tو خی دو، فریدمن، من ویتنی و F  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که در سبک رهبری مدیران با انگیزش شغلی دبیران رابطه ی معناداری وجود دارد و همچنین بین سبک­های رهبری مدیران و انگیزش موفقیت دبیران دبیرستان­های شهرستان تاکستان رابطه وجود دارد  و اما در خصوص دو مولفه دیگر یعنی وابستگی شغلی و قدرت شغلی دبیران با سبک­های رهبری مدیران دبیرستان­های شهرستان تاکستان رابطه معناداری وجود نداشت. و در نهایت یافته ها این پیشنهاد را مطرح می کند که مسئولان آموزش و پرورش و تأمین منابع انسانی افرادی را برای سمت مدیریت مدارس انتخاب کنند که از رشته های مدیریت بوده و یا مرتبط با حرفه مدیریت باشند.

واژگان کلیدی : سبک رهبری(رابطه مدار- ضابطه مدار)، انگیزش شغلی، دبیران

مقدمه

مدیریت در زندگی انسان مطلب تازه ایی نیست، بلکه از همان دورانی که زیست گروهی بشر آغاز شد وجود داشته است. از وقتی انسانها به اهمیت همکاری پی بردند و برای رسیدن به هدفهای مشترکدر کنار هم قرار گرفتند، مدیریت هم به وجود آمد وکم کم عامل تشکیل جماعتهای بزرگ و گسترده شد، تا آن جا که قومها و قبیله ها و ملتها شکل گرفتند.(علی رووف،۱۳۸۱ :۳۳ )
مدیر کسی است که بتواند در محیط کار خود به اقتضای موقعیت، اصول ویافته های علمی ومهارتهای فنی را هنرمندانه و با رعایت موازین اخلاقی به کار بندد، مشکلات را حل کند و هدفی را تحقق بخشد.(رحیمی،۱۳۸۰ :۹۱-۹۰ )
مدیران در واقع دیده بان فرایند انجام کارها در خط مقدم سازمان هستند. کمتر کسی به اندازه آنان می تواند به طور ملموس وعینی شاهد نوسانات ، کاستی ها،نقاط قوت وضعف سازمان ها و کارکنان مدارس باشد. آنان علاوه بر مسئولیت در منافع کارکنان ونیازها و خواسته ها ی ایشان، پشتیبانی نیازهای بازار را نیز عهده دارند.(تورانی ،۱۳۸۶ :۸۸ )
رهبری یعنی قدرت جذب افراد و تاثیر نفوذ در آنها آن چنان که افراد (پیروان) به طور داوطلبانه شخصیت و رهبری فرد را در یک شرایط بهینه بپذیرد. (رحیمی،۱۳۸۰ : ۹۰ )
نقش مدیر یا رهبر آموزشی: عبارت است ازحمایت و تقویت و یاری و مساعدت و سر انجام همکاری کردن و نه دستور دادن و هدایت کردن، به همین جهت است که می گوییم مدیریت آموزشی از اهمیت نیفتاده بلکه منظور و ماهیت آن تفاوت کرده است. مقام مدیریت و رهبری آموزشی برای میسر ساختن امکانات رشد و شکوفایی از راه قبول مسئولیت و بروز ابتکار و خلاقیت بکار برده می شود و مفهوم قدیم آن که معلم را فردی مطیع و سازگار و پیرو نظر مدیر می دانست بکلی کنار گذاشته است.(وایلز، ترجمه طوسی،۱۳۷۷:۷ )

۱ – ۱ بیان مساله

یکی از وظیفه های مدیریت و رهبری آموزشی به وجود آوردن محیطی سالم و مطلوب در آموزشگاه است.در بعضی از آموزشگاه ها، محیط کار شادی بخش و روح افزا، و در پاره ای دیگر محیط چنان کسل کننده و نامطبوع است که معلم و دانش آموز از آموزشگاه تنفر دارند و یا جایی که ممکن است از آن می پرهیزند. در آموزشگاه نوع اول، معلمان به یکدیگر علاقه مند هستند واز کار کردن با دانش آموزان لذت می برند. در آموزشگاه های نوع دوم امور مشترک بین معلمان بسیار کم و محدود است و معلمان در اولین فرصت ممکن خود را از دسترس دانش آموزان دور می سازند.اختلافی که در این دو نوع آموزشگاه دیده می شود بیشتر ناشی از روشی است که مدیر یا رهبر آموزشی در مناسبات خود با افراد پیش می گیرد و چگونگی روابط میان افراد را معین می سازد. (وایلز، ترجمه طوسی، ۱۳۷۷، ۱۹)
علت انجام نشدن بسیاری از کارها، روش کهنه و غیر کارآمداست، و این در حالی است که مدیران به روش های قدیمی و سنتی اصرار می ورزند و می خواهند مشکلات امروز را به روش دیروز حل کنند. در حالی که در شرایط امروز پاسخ گو نیست. به جای تغییر روش ها به بازرسی و سوال و جواب کردن زیردستان می پردازند، در حالی که علت انجام نشدن بسیاری از امور در استفاده از روش های ناکارآمد است، نه عدم تلاش و تعهد زیردستان.
کارکنان سازمان حتی بیش تر از گذشته کار می کنند و وقت می گذارند، اما کارها پیش نمی رود، چون از روش ها و ابزار وفنونی استفاده می شود که به روز و کارا نیست. بنابراین به جای عوض کردن کارکنان سازمان و باز خواست بی رویه آنان، روش ها را تغییر دهید».(تورانی،۱۳۸۸:۳۰).
مدیر یا رهبر آموزشی موظف است که موجبات تشویق دیگران، و بروز استعداد رهبری را در آنان فراهم سازد.اگر قرار باشد که کارکنان یک آموزشگاه بیشترین نیرو و قدرت را در کار خود به کار برندباید وسایل استفاده از عقاید و نظرهای دیگران و به کار بستن آنها را هم برای آنان فراهم ساخت.ایجاد محیطی که کارکنان آمموزشگاه تمام کوشش خود را وقف آموزش و پرورش نمایند، باید یکی از اساسی ترین وظیفه های مدیر و رهبر آموزشی باشد. نخستین گام در بهبود آموزشگاه تعیین هدفها و مقاصد مشترک است.یکی از دلایلی که رهبری آموزشی را توجیه می کندعبارت از این است که موافقت معلمان را در کوشش برای مقاصد معین و روش های اجرائی خاص جلب نماید. (وایلز ،ترجمه طوسی،۱۳۷۷:۷ ).
بسیاری از مدیران و رهبران آموزشی در تشویق کارکنان خود، آن قدر درنگ می کنند تا کاملا به پایان برسد. مشکل این است که شاید هرگز به نقطه پایان نرسند! منتظر نباشیم تا افراد را فقط پس از اخذ نتیجه تشویق کنیم بهتر است پیشرفت را ستایش کنیم تا فرد در مسیر پیشرفت قرار گیردو به استمرار و تداوم آن دلگرم باشد، این کار انگیزه آفرین است. (تورانی،۱۳۸۸:۳۳).
انگیزش از مباحث اساسی سازمان و مدیریت و به ویژه مدیریت در آموزش و پرورش است. میزان کوشش و فعالیت هر فرد در سازمان به میزان انگیزش او بستگی دارد. مطالعه ی انگیزش،کوشش برای شناخت و پاسخ چراهای رفتار است. این که چرا انسانها رفتارهای متفاوتی دارند؟ و چرا یک معلم یا دانش آموز کار خود را با میل، رغبت، پشتکار، جدیّت و به هنگام انجام می دهد و دانش آموز و معلم دیگر برای انجام دادن حداقل کار باید تحت فشار قرار گیرد، از مباحث انگیزش می باشد.(رحیمی خانیانی،۱۳۸۰:۳).
هدف از مطالعه انگیزش در مدیریت آموزشی، شناخت و درک نیازها، رفتار و شخصیت دانش آموزان، معلمان وکارکنان و هدایت رفتار آن ها به سوی رفتاری مطلوب بر اساس احترام، ارزش، خود پنداری، شناخت، خودآگاهی، عدالت پی بردن به استعدادها و نیروهای افراد است.(رحیمی خانیانی،۱۳۸۰:۶۴).
آرمسترانگ (۲۰۰۲) بیان می کند که پنج حوزه وجود دارد که در آنها نیازهای کارکنان ممکن است پاداش های غیر مالی محسوب شود. موفقیت، کسب احترام، مسئولیت، نفوذ و رشد شخصی از این موارد، احتمال دارد که دو مورد اول یعنی موفقیت و کسب احترام تقریبا برای همه کارکنان به کار می رود، مسئولیت، نفوذ و رشد شخصی بسیار بیش از مقداری که ممکن است تصور شود، برای کارکنان قابل استفاده هستند. هر کسی دوست دارد تا احساس کند در کار خود به هدفی دست یافته است، و از موفقیت خود دچار غرور و احساس افتخار شود. به علاوه بیشتر مدیران می دانند که یک «تشکر» ساده، حتی تماس دست با شانه کارمند جهت قدردانی از کاری که خوب انجام شده است، قدرت انگیزشی زیادی دارد.باید تشخیص داده شود که تمام کارکنان به دنبال مسئولیت کاری بیشتر نیستند، یا خواهان نفوذ بیشتری روی تصمیماتی که به طور مستقیم و غیر مستقیم روی شغل های آنها اثر می گذارد، نمی باشند. این ممکن است به ویژگی های شخصی فرد مربوط باشد. اما ممکن است،دلیل فرصت ندادن به افراد جهت مسئولیت پذیری یا اثرگذاری و نفوذ، به سابقه و پیشینیه سازمان مربوط باشد.(سید نقوی ختایی،۱۳۸۸:۲۰۳).
بسیاری از نارضایتی ها و عدم وجود انگیزه کافی برای کار بیشتر و موثر و کارا نبودن فعالیتها و پایین آمدن سطح عملکرد معلمان به شیوه مدیریت مدیران بر می گردد و این در حالی است که در بسیاری از مدارس کشور شاهد هستیم که در صد زیادی از عدم موفقیت ها در رسیدن به اهداف آموزشی به عدم وجود روحیه و انگیزه در معلمان، به علت ندادن فرصت برای ابراز وجود به آنان است و در مدارس تصمیمات صرفا توسط مدیر گرفته می شود و معلمان تنها در جریان تصمیمات اخذ شده قرار می گیرند و اهمیتی به قدرت ابتکار و خلاقیت و نیز به قضاوت معلمان داده نمی شود. همه این موارد به عدم آشنایی و آگاهی مدیران به شیوه های مختلف مدیریت و رهبری و فنون ایجاد انگیزه معلمان و دانش آموزان برمی گردد. این معضل در این برهه از زمان در شرایط حساس کشور اسلامی که با تخصیص مبلغ قابل توجهی از بودجه کشور به امر آموزش و پرورش بیشترین اهمیت به رسالت مدارس داده می شود گناهی نابخشودنی است که در مرحله اجرا عاملان این رسالت عظیم که همان معلمان هستند از طریق اعمال مدیریت های نادرست، نسبت به کار دلسرد و بی انگیزه شوند بر این اساس با این تحقیق در پی یافتتن پاسخ شیوه مدیریت این مسائل است که:
۱) آیا رابطه ای میان شیوه رهبری و مدیریت مدیران با افزایش انگیزه دبیران وجود دارد؟
۲) کدام سبک رهبری بیشترین نقش را در ایجاد انگیزه دبیران دارد؟
۳) آیا متغیر جنس در ایجاد انگیزه در دبیران موثر بوده است؟
به طور کلی چه شیوه رهبری در مدارس باید مورد توجه قرار گیرد و جو سازمانی مدیریت چگونه مدیری را طلب می کند. بنابراین، این تحقیق در صدد آنست که با بررسی سبک های مختلف رهبری و مدیریت و نقش هر یک در افزایش انگیزه و رضایت خاطر دبیران بهترین سبک مدیریت را که در موقعیت اثر بخشی زیادی دارد، معرفی نماید.
تعداد صفحه : ۲۱۱
قیمت : ۱۴۷۰۰ تومان